corona angst

Hoe omgaan met angst en onzekerheid in crisistijd?

Met de corona crisis zijn we plots allemaal getroffen in onze kwetsbaarheid.  Als je al niet besmet bent met het virus, dan ben je in ieder geval getroffen door de beperkende maatregelen.  Je bent een groot stuk van je vrijheid kwijt doordat je niet meer kan gaan en staan waar je wil.  Je bent beperkt in je mogelijkheden omdat bepaalde dingen die vroeger evident waren niet meer kunnen. 
Misschien zijn er familieleden die je nu nauwelijks of helemaal niet meer kan contacteren.

Velen van ons ervaren nu heel wat stress.
Hierbij komen heel wat emoties op: eenzaamheid, angst, onzekerheid, twijfel, boosheid, verdriet, verlangen, onmacht, wanhoop, …
Ook kan je meegenomen worden door gedachtenspiralen: hoe lang zal dit nog duren?  Wat als ik of iemand van mijn gezin besmet geraakt?  Wat met de plannen die ik de komende maanden had?  Zal ik mijn job kunnen houden? Hoe kan ik uit die eenzaamheid ontsnappen?

De heftige emoties en de gedachten kunnen je meesleuren, waardoor het allemaal onoverkomelijk lijkt.

Hoe kan je hiermee omgaan?

Erken en aanvaard je emoties

Erkennen wat je voelt is belangrijk.  Spontaan hebben we de neiging om onaangename emoties weg te duwen.  We willen dit niet voelen.  Of we gaan iets anders doen of zwijgen in de hoop dat het voorbijgaat.  Of we gaan piekeren hoe we dit kunnen oplossen.

Emoties kan je niet oplossen met je verstand.  Emoties kan je alleen maar toelaten.  Aanvaarden dat je nu angst voelt.  Of beter: aanvaarden dat er nu angst in jou aanwezig is.  Het zo uitdrukken helpt om je niet te vereenzelvigen met die angst.  Alsof er alleen maar angst is – ook al voelt het soms zo aan.  Je emoties opmerken en benoemen: er is nu op dit moment angst, twijfel, onzekerheid in mij.

Je emoties omarmen, zoals je je kind dat op zijn knie gevallen is omarmt.  Je gaat je kind toch niet wegsturen omdat het huilt om zijn knie die pijn doet?  Stuur ook je emotie niet weg, maar omarm ze.  Daardoor verzacht het, ook al doet het pijn.

Met zegt soms: “laat het los”, alsof het dan verdwijnt.  Je kan niet loslaten wat je niet eerst hebt toegelaten.  Want dan is het niet loslaten maar verdrukken.  Verdrukte emoties zetten zich vast in het lichaam of in het onderbewuste waaruit ze vroeg of laat terug opduiken en wat je dan ervaart gaan versterken.  Je emoties omarmen is toelaten wat er nu is.  Ook opmerken hoe je emoties van moment tot moment evolueren.  Zo kan je na een tijdje loslaten, omdat de energie van je emotie klein genoeg geworden is.

Zoek de ruimte op

Als je meegesleurd wordt door de emoties en het gevoel krijgt dat er alleen nog maar die pijn is, dan helpt het om ruimte op te zoeken.  Nu denk je misschien: “jamaar, ik moet in mijn kot blijven.  Ik ben beperkt in ruimte.”

Er zijn veel manieren om ruimte te maken.  Je kan de aandacht naar de ademhaling brengen en focussen op een langzame rustige uitademing.  Zuchten helpt te ontspannen.  Je kan de aandacht naar de voeten op de grond brengen en voelen hoe de vloer je draagt.  De stevigheid voelen.  Je kan rondkijken en opmerken wat je allemaal ziet.  Je kan naar buiten kijken, naar de natuur.  Je kan je richten op geluiden, dichtbij en veraf, zonder te interpreteren maar luisteren naar de klanken.  Je kan een kleine wandeling maken.  In plaats van te ijsberen, kan je bewust stappen, met aandacht voor iedere stap die je zet.  Je kan je emoties uiten in het schrijven (een gedicht of gewoon uit je pen laten vloeien wat je nu beleeft) of in het tekenen (intuÏtief tekenen en met kleur uitdrukken wat je voelt). 

Ook beseffen dat je niet alleen bent die dit voelt, maar dat je dit draagt samen met vele anderen.

Gedachten zijn geen feiten

Gedachten komen spontaan op.  Op zich kan je gedachten niet tegenhouden.  Maar je kan wel kiezen met welke gedachten je meegaat en met welke niet.

Een eerste stap is kijken naar je gedachten.  Alsof je de gedachte uit de lucht plukt en voor je legt. 

Een techniek die je hierbij kan gebruiken is die van de 3 poorten: is de gedachte waar (ben je zeker dat die volledig waar is, of veronderstel je dingen?), is de gedachte behulpzaam (helpt deze gedachte je verder of maakt die het erger?), is de gedachte vriendelijk (is de gedachte vriendelijk naar jou en naar de anderen toe?). 

Passeert de gedachte de 3 poorten niet, dan kan je kiezen die gedachte niet te volgen of deze belemmerende gedachte om te vormen naar een helpende gedachte.

Automatisch gaan we de gebeurtenissen interpreteren vanuit wat we kennen en gewoon zijn, met de neiging ons vast te klampen aan wat aangenaam is, weg te duwen wat niet aangenaam is en de rest te negeren. Daardoor komt er een spiraal op gang van gedachten en emoties die ons spontaan reactiepatroon activeert.

Focus op wat wel mogelijk is

Door met aandacht te kijken naar je gedachten en emoties, kan je de modder van die spiraal laten zakken, om vanuit meer klaarheid dan bewust een respons te kiezen in plaats van je te laten meeslepen door een automatische reactie.

In moeilijkheden heeft men de neiging enkel het negatieve te zien.  Ruimte maken helpt om te openen naar wat er nog mogelijk is.  Fysiek contact maken is niet meer mogelijk, maar er zijn nog veel andere manieren om contact te houden met mensen: telefoon, berichtjes, videobellen, …   Misschien een ouderwetse brief sturen naar die tante of grootouder die nu alleen zit?

Ook kijken naar de mogelijkheden die vrijkomen door het veranderd leefpatroon waar je nu noodgedwongen in zit.   Misschien heb je nu tijd om bepaalde dingen te doen die altijd bleven liggen.   Een goed boek lezen.  Met het gezin een film bekijken.  Er is zoveel op het internet te vinden.  Misschien spelletjes spelen met de kinderen of iets ineen knutselen met wat er in huis is.

Lijst alles wat wel kan.  Neem je tijd hiervoor en versterk mekaar in het zoeken.  Je zal verrast zijn hoeveel mogelijk is.
En aanvaard wat niet meer kan, zonder daar te blijven bij hangen.

Zelfzorg en mededogen

Je kan niet voor anderen zorgen als je niet ook en eerst voor jezelf zorgt.  Eerst jezelf beschermen om dan voor anderen te kunnen zorgen.  Als je altijd alleen maar voor anderen zorgt en jezelf wegcijfert, dan geraakt je batterijtje plat en verlies je jezelf.  Op een moment stopt het dan.  Zeker de mensen die zich in deze periode dubbel inzetten om voor ons te zorgen, hebben zelfzorg nodig.  En onze steun.

Hierbij kan je de hartskwaliteiten cultiveren.
Liefdevolle vriendelijkheid: voor jezelf, je naasten en iedereen, ook voor wie waar je het nu moeilijk mee hebt. 
Gedeelde vreugde: blij zijn voor de andere, ook al heeft die iets wat jij niet hebt.
Mededogen: met mildheid zorgen voor jouw emoties en luisteren naar de pijn van de andere, zonder het te willen oplossen.  Een luisterend oor en een teken van betrokkenheid kan veel doen.
Gelijkmoedigheid: je niet laten meesleuren door spontane reactiepatronen maar bewust ervaren wat je nu voelt en daar een bewuste respons op kiezen, vanuit mededogen, voor jezelf en de andere.

Cultiveren van de hartskwaliteiten in je dagelijks doen zorgen ervoor dat je minder meegesleurd wordt door je spontane reactiepatronen gekoppeld aan vastklampen aan wat je hebt, wegduwen van wat niet aangenaam is en onverschillig te blijven tegenover de rest.

Openstellen voor andere waarden

Deze tijden waarin we het noodgedwongen met minder moeten doen, waar alles vertraagt en sommige dingen stilvallen, is een opportuniteit om andere waarden te (her)ontdekken.  Het ‘altijd meer en sneller’ is stilgevallen.  Er is nu ruimte om andere waarden te verkennen: rust en stilte, het eenvoudige, het gezin, aandacht voor het kleine, de natuur in je nabije omgeving, de solidariteit tussen mensen, de kleine tekentjes van verbondenheid, de waardering voor al die beroepen waar we anders geen oog voor hadden, dankbaarheid voor alles wat je hebt en voordien maar evident vond, …

Misschien is deze crisis een trigger voor een andere manier van leven.  Zonder nodeloze verplaatsingen, met minder consumptie, met aandacht voor het essentiële, met tevredenheid over het gewone.  Ervaren hoe ecologisch leven niet zo moeilijk is.
Inzicht hoe belangrijk ons sociaal netwerk en het sociaal vangnet in dit land is. 
Misschien komt er eindelijk aandacht voor kwaliteit in plaats van kwantiteit.

Zoek je hulp hiermee?

Abhyasa biedt onder meer de mindfulness 8 weken groepstraining aan, waarin we deze technieken leren.  Met stress coaching kan je individueel gecoacht worden om beter met stress, overspannenheid of burn-out om te gaan.

Zoek je een manier om in beweging te blijven en tegelijk tot rust te komen? Met zachte yoga of mindful yoga kan dat. Ook voor mensen met kanker, blijven de yogalessen doorlopen.
Of je kan kiezen om te leren mediteren.

We respecteren altijd de corona maatregelen die op het moment gelden.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *