Welke stress klachten herken je bij jezelf?  Gejaagdheid gecombineerd met vermoeidheid, spijsverteringsproblemen, pijn in nek en schouders, slaapproblemen, prikkelbaarheid, vergetelheid, piekeren, vatbaarder voor bijvoorbeeld verkoudheden, hartkloppingen, mood swings of neiging tot neerslachtigheid, niet meer kunnen genieten of vluchten in genotsmiddelen, je willen afzonderen of je eenzaam voelen, (vul zelf maar aan).

En als je naar de dokter gaat met een aantal van deze klachten vindt hij niets lichamelijk en krijg je het antwoord “het is de stress”.  Alsof het een knop is die je kan afzetten.  Je wil het doen stoppen maar alles rondom jou is nu eenmaal zo dat je weinig kan veranderen.  Je kan niet uit het systeem stappen dat je deze stress geeft.  Wat kan je wel doen?

Het stress mechanisme

Onze stressreactie is een overlevingsmechanisme waarmee de mens als soort al sedert de oertijd heeft weten te overleven: het helpt om met gevaar om te gaan.  Stel je voor dat je ineens een sabeltandtijger hoort grommen.  Je schrikt en voor je het goed en wel beseft ga je sneller ademen, het hart gaat sneller slaan, je spieren spannen zich aan, de zintuigen komen op scherp te staan, de spijsvertering valt stil.  Zonder verder te hoeven na te denken ga je over tot ofwel bevriezen (als je niet beweegt zal die sabeltandtijger je niet opmerken), ofwel vluchten (naar een plaats waar hij je niet kan bereiken), ofwel vechten (je gooit je speer).

Dat mechanisme werkt al een paar honderd duizend jaar.  Alleen is er de laatste decennia iets veranderd.  De sabeltandtijger heeft plaats gemaakt voor deadlines, overdreven verwachtingen, tijdsdruk, complexe relaties, schreeuwende reclames, te veel verplichtingen, nooit tijd genoeg, enorm veel tegenstrijdige informatie, (vul zelf maar aan).

De maatschappij is veranderd

Al eens in een natuurdocumentaire een hertje gezien dat opgejaagd werd door een roofdier?  Nadat het is kunnen ontsnappen, gaat het gewoon weer grazen alsof er niets gebeurd is.  En dat is ons probleem: wat in de plaats gekomen is van die sabeltandtijger houdt nooit op.  Het is het ene na het andere.  Waardoor we voortdurend in stress modus staan en nooit meer tot rust komen.  Met alle gevolgen vandien die in het begin van dit artikel opgesomd staan.

En de automatische stressreacties werken ook niet meer: ruzie maken met je baas helpt niet (agressie), bevriezen wanneer je een deadline moet halen ook niet (faalangst), wegvluchten van de situaties ook al niet (angsten of fobieën).

Het gaat zelfs zover dat stress invloed heeft op de werking van de hersenen: zie de video “how does stress affect your brain?“.

Wat kan jij doen om minder stress te ervaren?

Wat kan je hieraan doen?  De meeste van de stressoren (de nieuwe sabeltandtijgers) kunnen we niet vermijden, maar je kan er wel anders mee leren omgaan.  De stressreactie kunnen we niet afzetten (dat gebeurt automatisch), maar je kan je gedragspatroon gevormd door de voortdurende stress wel omvormen.

De kern om beter om te gaan met stress is gewaar zijn.  Opmerken wat dit stress mechanisme doet, terwijl het gebeurt, en wat dit met jou doet.
Het opmerken van het automatische patroon van je reactie op stress, laat toe dat je niet meer meegesleurd wordt, bijvoorbeeld in gedachten en emoties die het alleen maar erger maken.

Integendeel, er komt een mogelijkheid van keuze.  Vanuit het gewaar zijn kan je kiezen hoe je ermee omgaat.  Je herprogrammeert automatische reactie naar bewuste respons.  Bijvoorbeeld met je zorgsysteem aan te spreken en te kijken wat de mogelijkheden zijn om aan jouw noden op dat moment te beantwoorden.

Deze combinatie van aandachts- en gedragstraining kan je leren in de 8 weken mindfulness training.  Elk kwartaal is er bij Abhyasa zo’n training.  Wil je minder last hebben van stress?  Hier vind je meer uitleg over de mindfulness training en kan je je inschrijven.
Ken je nog mensen in je omgeving die last hebben van stress?  Stuur ze dan deze informatie door.

Heb je langdurig last van stress, ben je overspannen of ben je in burn-out en je wil individueel begeleid worden?  Dan kan je je aanmelden voor een vrijblijvend intake gesprek voor stress en burn-out coaching.